Remez Sasson
Μετάφραση , επιμέλεια Δημήτρης Χωματάς
Η αίσθηση της εσωτερικής ελευθερίας είναι ένα από τα χαρακτηριστικά της πνευματικής αφύπνισης.
Αυτή η ελευθερία δεν έχει καμία σχέση με τις συνθήκες που βιώνει ο καθένας,, ούτε με την κοινωνική και οικονομική ή οποιαδήποτε άλλη εξωτερική κατάσταση. Είναι ένα εσωτερικό συναίσθημα, που συνοδεύεται από ένα ήρεμο μυαλό.
Περισσότερα: Η εσωτερική ελευθερία
του Δημήτρη Χωματά
Το συναίσθημα της ενοχής και της Δυσαρέσκειας είναι καταστάσεις του μυαλού.
Καταστάσεις που καταστρέφουν το αίσθημα της αγάπης και προκαλούν οδύνη.
Φαινομενικά τα συναισθήματα αυτά προκαλούνται απο κάτι που έχει συμβεί αλλα δεν είναι έτσι.
Προκαλούνται απο το πώς εμείς σχετιζόμαστε με οτι συνέβη.
Ευτυχώς, απο την στιγμή που εμείς τα δημιουργούμε, μπορούμε επείσης να τα απελευθερώσουμε.
Ενοχή
Οταν νιώθουμε ενοχή ενισχύουμε την πεποίθηση οτι δεν αξίζουμε.
Χάνουμε την εμπιστοσύνη και τον αυτοσεβασμό μας.
Αισθανομαστε ανίκανοι να προχωρήσουμε και κρατάμε τον εαυτό μας πίσω.
Το κλειδί για την απελευθέρωση της ενοχής είναι να αναγνωρίσουμε οτι όλοι μας περνάμε την ζωή μας προσπαθώντας για το καλύτερο που μπορούμε, σύμφωνα πάντα με τις δυνατότητες και τις γνώσεις μας την δεδομένη στιγμή.
Δυστυχώς η συνειδητοποίηση των δυνατοτήτων μας και των γνώσεων μας συνήθως δεν είναι σωστές και ως αποτέλεσμα είναι τα λάθη.
Μερικές φορές πολύ μεγάλα λάθη.
Τα λάθη είναι μέρος της ανθρώπινης διαδικασίας. Μέσα απο αυτά μαθαίνουμε.
Κάθε φορά που κάνουμε ένα λάθος μαθαίνουμε κάτι περισσότερο για την ζωή. Μέσα απο τα λάθη βελτιωνόμαστε.
Σε πέντε χρονια απο σήμερα όλοι μας θα είμαστε σοφότεροι σε σχέση με το σήμερα. Ταυτόχρονα όμως η γνώση αυτή σήμερα δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί γιατί δεν υπάρχει.
Ομοίως και η γνώση που έχουμε σήμερα δεν προήλθε παρα μόνο απο κάποιο λάθος που έγινε εχθές.
Η εξέλιξη ενός ανθρώπου γίνεται μέσα απο κινήσεις άλλοτε σωστές και άλλοτε λανθασμένες.
Το σήμερα δηλαδή είναι οι επιπτώσεις των αποφάσεων του εχθές.
Το ερώτημα λοιπόν είναι το εξής:
Είμαστε διατεθιμένοι να συγχωρήσουμε τον εαυτό μας για αυτό που δεν γνώριζε εχθές?
Είμαστε διατεθιμένοι να συγχωρήσουμε τον εαυτό μας για το γεγονός οτι δεν είχε την γνώση που έχει σήμερα?
Θα μπορούσαμε.
Θα μπορούσαμε να το κάνουμε αν κοιτώντας πίσω δούμε οτι την δεδομένη στιγμή που κάναμε κάποιο λάθος ,απλά κάναμε το καλύτερο που μπορούσαμε εκείνη την στιγμή
Ας συγχωρήσουμε τον εαυτό μας που δεν είχε την απαραίτητη γνώση να ενεργήσει όπως έπρεπε και ας μην νιώθουμε ενοχή για τις συνέπειες ενός λάθους που κάναμε επειδή δεν τότε δεν ξέραμε
Ας επιτρέψουμε στόν εαυτό μας να είναι ανθρώπινος.
Δυσαρέσκια
Οταν νιώθουμε δυσαρέσκια ένα μεγάλο κομμάτι του εαυτού μας κλείνει. Γίνεται πικρό και ανίκανο να εκφράσει αγάπη.
Η ζωντάνια και η χαρά χάνονται απο την ζωή μας. Βάζουμε ‘’τείχη προστασίας’’ γύρω μας και κάνουμε την ζωή μας πιο δύσκολη
Η απελευθέρωση απο αυτό το συναίσθημα δεν είναι πρός όφελος των άλλων αλλα ωφέλιμο για εμάς.
Οταν κυριαρχεί η δυσαρέσκεια φροντίζουμε να δείξουμε με έμφαση οτι το πρόβλημα είναι ο άλλος .
Κατηγορούμε έντονα τους άλλους για να μη χρειαστεί να δούμε τον εαυτό μας.
Αν όμως δούμε μέσα μας θα δούμε ολο τον πόνο απο αυτό που συνέβη.
Τον πόνο του γεγονότος οτι δεν σταθήκαμε στο ύψος των περιστάσεων όταν έπρεπε.
Θα νιώσουμε οτι δεν είμασταν άξιοι να ανταποκριθούμε σε κάτι.
Για να αποφύγουμε ολο αυτό πέφτουμε στην μνησικακία.
Για να μπορέσουμε να ξεφύγουμε απο το αίσθημα αυτό θα χρειαστεί να είμαστε διατεθιμένοι να υποστούμε το οδυνηρό αίσθημα της γνώσης αυτής.
Αν κοιτάξουμε κατω απο το πέπλο που απλώνει η δυσαρέσκεια, θα δούμε την αιτία που την προκαλεί.
Θα χρειαστεί να είμαστε διατεθιμένοι επίσης να την αντιμετωπίσουμε.
Ακόμα και και αν χρειαστεί να αντιδράσουμε έντονα , είναι απαραίτητο να το κάνουμε. Μόλις αντιμετωπίσουμε την αιτία δεν υπάρχει πλέον λόγος να νιώθουμε την δυσαρέσκεια.
Θα είναι καλό να έχουμε στο νού μας οτι κάθε άτομο έχει διαφορετική αντίληψη της ζωής και πως με βάση αυτή την αντίληψη κάνει οτι καλύτερο μπορεί. Μερικές φορές οι δυνατότητες ενός ατόμου είναι λιγότερες απο κάποιου άλλου στη δεδομένη στιγμή.
Και , αν παρατηρήσουμε προσεκτικά , θα δούμε πως αυτό το άτομο νιώθει μειονεκτικά σε σχέση μέ άλλα.
Ας προσπαθήσουμε ν να συγχωρέσουμε αυτά τα άτομα για αν μπορέσουμε να απελευθερωθούμε απο το συναίσθημα της δυσαρέσκειας.
Να θυμόμαστε πως η συγχώρεση δεν είναι για τους άλλους αλλά για εμάς τους ίδιους.
Η συγχώρεση είναι επιλογή.
Ας αφήσουμε την δυσαρέσκεια και την μνησικακία και ας πάρουμε την ζωή μας στα χέρια μας
Ομιλία του Geoffrey Hoppe για το ραδιόφωνο (global teleclass), Noέμβριος 2010, Κολοράντο, U.S.A.
το κείμενο επιλέχθηκε απο : Νάνσυ Μακρή, Κατερίνα Δεκαβάλλα, Αντα Καραβάνη
Γεια σας, σήμερα θα μιλήσουμε για τα ενεργειακά βαμπίρ και το κλέψιμο ενέργειας. Πολλές φορές όταν αισθάνεστε κουρασμένοι, στραγγισμένοι, μπερδεμένοι ή αποπροσανατολισμένοι, πιθανόν να έχετε πέσει θύμα βαμπιρισμού.
Θρέφονται από εσάς κυριολεκτικά και σας κλέβουν ενέργεια. Αυτό γίνεται συνέχεια στο περιβάλλον σας και πρέπει να μπει ένα τέλος. Αυτό θα οδηγήσει σε πιο υγιείς και αυθεντικές σχέσεις και πάνω απ’ όλα στη επιστροφή της χαράς στη ζωή σας. Θα μιλήσουμε για τα συμπτώματα, πώς γίνεται το θρέψιμο και τι μπορούμε να κάνουμε γι αυτό. Κατ’ αρχάς , όλοι χρησιμοποιούμε ενέργεια για να δημιουργήσουμε την πραγματικότητά μας, τη δουλειά μας, τις σχέσεις μας κ.λ.π. Μερικοί άνθρωποι φθάνουν στο σημείο να κλέβουν ενέργεια, όχι συνειδητά πάντα, όχι για να σας βλάψουν, αλλά λόγω έλλειψης δικής τους ενέργειας, για την επιβίωσή τους. Ας αρχίσουμε με κάποιους όρους που θα χρησιμοποιήσουμε:
Θρέψιμο: Γίνεται όταν άνθρωποι παίρνουν ενέργεια από άλλους, συνειδητά ή όχι. Παίρνουν προσωρινή ευχαρίστηση, αλλά μετά θέλουν να συνεχίσουν να το κάνουν, γιατί δεν διαρκεί.
Ενεργειακός ιός: ένας ιός της συνείδησης μέσα σε όλους μας, αφορά την ανισορροπία της αρσενικής και θηλυκής ενέργειας και προκαλεί το θρέψιμο (κλέψιμο ενέργειας). Δεν είναι μέρος μιας συνομωσίας, δεν ανήκει σε κανένα, απλά υπάρχει και προκαλεί στους ανθρώπους αυτό το θρέψιμο από άλλους (λεπτομερής περιγραφή, δημιουργία και αιτίες του ιού δίνονται στο SES, sexual energy school ).
Θύμα και καταχραστής (θύτης): Βρισκόμαστε όλοι πάντα και στις δύο πλευρές.
Οντότητες : μη φυσικές υπάρξεις γύρω μας, αγγελικές με υψηλή συνείδηση αλλά και άλλες που θρέφονται πολλές φορές από εμάς, κάνοντας ψυχικό χειρισμό.
Αγάπη στον εαυτό και ευσπλαχνία (self love and compassion) : Να αγαπάς αυτό που είσαι και όλα όσα κάνεις και να έχεις πραγματική αγάπη για τον Εαυτό σου, γιατί πως μπορείς να αγαπάς τους άλλους αν δεν αγαπάς πρώτα τον εαυτό σου.
Compassion : Συμπόνια, αποδοχή, ευσπλαχνία : είναι η συνολική αποδοχή του εαυτού μας και των άλλων και του δικού τους ταξιδιού. Η αποδοχή αυτού που λέει ο Saint-Germain : «όλα είναι τέλεια σε όλη τη δημιουργία».
Ας σημειώσουμε εδώ: Να μην ρίξουμε το φταίξιμο σε κανέναν γιατί μπαίνουμε στην ενέργεια του θύματος. Απλά να είμαστε ενήμεροι ότι συμβαίνει, είναι μία μορφή θρέψης. Εμείς τους το επιτρέπουμε, άρα γιατί να τους κατηγορήσουμε; Επίσης να προσέξουμε μήπως είμαστε κι εμείς βαμπίρ, γιατί αν κάποιος θρέφεται ενεργειακά από εμάς, αργά ή γρήγορα θα αρχίσουμε να θρεφόμαστε κι εμείς από άλλους. Είναι ένας ανθρώπινος τρόπος να παίρνουμε ενέργεια. Όταν το δούμε να μην θυμώσουμε, να μην κατηγορήσουμε τον εαυτό μας, να μην τον χτυπήσουμε κάτω. Όλοι το κάνουν. Θα σας έλεγα να κάνετε το αντίθετο. Να αρχίσετε να αγαπάτε πραγματικά τον εαυτό σας.
Πώς θρεφόμαστε από άλλους και πως αυτοί από εμάς :
Ας δούμε 5 βασικές αρχές:
1) Όλα είναι ενέργεια γύρω μας, εκτός από εμάς που είμαστε συνείδηση. Υπάρχει ενέργεια στον αέρα, στις σκέψεις, στα όνειρα, στα υλικά γύρω μας, στη φαντασία, παντού.
2) Υπάρχει άπλετη ενέργεια γύρω μας, απεριόριστη ενέργεια, μην ανησυχείτε ότι θα τελειώσει ή θα εξαφανιστεί. Υπάρχει πολλή για όλους. Η δημιουργία έχει απεριόριστη ενέργεια.
3) Κάθε τι που χρειάζεστε υπάρχει ήδη μέσα σας. Όλες οι απαντήσεις, όλες οι λύσεις, οι κατανοήσεις, η ενέργεια, η σύνδεσή σας με το πνεύμα, όλα υπάρχουν ήδη μέσα σας. Μπορείτε να τα ανακαλύψετε ή να επεκταθείτε και να τα δείτε. Όλα είναι ήδη εδώ. Δεν χρειάζεστε τίποτε από έξω.
4) Κανείς δεν μπορεί να σας πάρει τίποτε εκτός αν του το επιτρέψετε. Κατά κάποιο τρόπο, όποιοι θρέφονται από εσάς και σας παίρνουν ενέργεια, χρήματα, χαρά, το έχετε επιτρέψει σ’ αυτούς σε ένα βαθμό.
5) Μπορείτε να κάνετε συνειδητή επιλογή να σταματήσετε το ενεργειακό θρέψιμο, οποιαδήποτε στιγμή, είτε είναι οι άλλοι που θρέφονται από σάς, είτε εσείς από αυτούς. Αλλά να είστε ενήμεροι, ότι όταν το κάνετε η ζωή σας θα αλλάξει. Θα αλλάξουν οι σχέσεις σας, γιατί δεν θα υπάρχει πια το θρέψιμο σ’ αυτές, δεν θα σας παίρνουν ούτε θα παίρνετε. Αυτοί που πλέον δεν θα θρέφονται από σας, θα ψάξουν για κάποιον άλλον να συνεχίσουν το θρέψιμό τους. Οι σχέσεις σας θα περάσουν σε υψηλότερο επίπεδο και θα παρατηρήσετε μία νέα ομορφιά σε αυτές, που δεν είχατε δει ποτέ πριν. Λοιπόν, συνειδητή επιλογή και να αναμένετε αλλαγές ζωής.
Τι είναι το ενεργειακό βαμπίρ; Είναι κάποιος που κλέβει ενέργεια και θρέφεται από εσάς, ασυνείδητα ή όχι. Είναι ένας τρόπος επιβίωσης για αυτούς, για να διατηρήσουν την συνείδησή τους και την ύπαρξή τους. Μπορεί να είναι κάποια αγαπημένα πρόσωπα γύρω σας, φίλοι, συνεργάτες στη δουλειά ή οντότητες σε μη φυσική μορφή.
Πώς καταλαβαίνετε ότι υπάρχουν στη ζωή σας, ποια είναι τα συμπτώματα;
Αισθάνεστε κουρασμένοι και στραγγισμένοι μετά από μία συνάντηση μαζί τους. Συζητάτε για λίγο μαζί τους και όταν φεύγουν τελικά αισθάνεστε άδειοι και λέτε: «ευτυχώς έφυγε επιτέλους». Σας κλέβουν ενέργεια καθώς μιλάνε και γι αυτό κουράζεστε.
Μπορεί να έχετε χρόνια κούραση και να αισθάνεστε συνεχώς πιεσμένοι σε μία σχέση που έχετε, ή από ανθρώπους στην καθημερινότητά σας. Αυτό είναι μία ένδειξη, ένα σύμπτωμα, το να είστε συνέχεια κουρασμένοι και να μην ξέρετε τι έχετε.
Εάν έχετε ένα κρύο και άδειο συναίσθημα, όταν φεύγουν, αυτό είναι δείγμα βαμπιρισμού. Σας αδειάζουν και η κούραση αυτή δεν φεύγει με βιταμίνες ή άλλα συμπληρώματα, γιατί είναι ενεργειακό κλέψιμο. Επίσης μερικές φορές κάνετε πράγματα που δεν θέλετε πραγματικά και μετά θυμώνετε και δυσανασχετείτε. Εδώ υπάρχει χειρισμός ενέργειας από μέρους τους. Όταν αισθάνεστε υποχρέωση ή ευθύνη, ή σας ρίχνουν ευθύνες και ενοχές για το ένα ή το άλλο π.χ. «γιατί το κάνεις αυτό σε μένα, δεν το περίμενα από σένα, δεν με αγαπάς αρκετά κ.λ.π.» . Είναι καθαρά ενεργειακό κλέψιμο.
Ακόμη, όταν αισθάνεστε μπερδεμένοι , αποπροσανατολισμένοι, αισθάνεστε ομίχλη στις σκέψεις σας και παρόλο που θέλετε να κάνετε αλλαγές, δεν βρίσκετε τον τρόπο. Είστε παγιδευμένοι μέσα σε ένα σύννεφο, χωρίς καθαρότητα σκέψης. Αυτό είναι θρέψιμο που γίνεται σε όλα τα επίπεδα, σωματικό, νοητικό, συναισθηματικό και ψυχικό.
Ποιοι είναι αυτοί που το κάνουν?
Συχνά μπορεί να είναι ο παρτενέρ σας ή ο σύζυγος. Σας αγαπούν αλλά τις περισσότερες φορές θρέφονται από εσάς , συνειδητά ή ασυνείδητα. Συμβαίνει συνέχεια στις σχέσεις.
Τα παιδιά σας. Τα αγαπάτε αλλά έχουν τον τρόπο τους να θρέφοντας από εσάς. Βέβαια τους το επιτρέπετε επειδή τα αγαπάτε και επειδή νομίζετε ότι έχετε περίσσευμα ενέργειας για να τους δώσετε. Τα παιδιά την παίρνουν αλλά συνήθως όχι με πρόθεση. Οι γονείς το κάνουν στα παιδιά τους, κυρίως όταν αρχίζουν να μεγαλώνουν. Ξέρω πολλούς γονείς που συνεχίζουν να θρέφονται από τα παιδιά τους, τους ρίχνουν συνεχώς ευθύνες, ενοχές και βάρη και έχουν τον τρόπο τους να αντλούν ενέργεια από αυτά. Από προσωπική πείρα μπορώ να πω ότι στην οικογένειά μου υπήρχε θρέψιμο και πολλή ευθύνη εκ μέρους μου για αυτούς. Όταν ήμουν νέος, πήρα πολλές αποφάσεις, που δεν βασίζονταν στο πως θα κάνω το καλύτερο για μένα αλλά στο πως θα μπορούσα να τους βοηθήσω. Όταν το κατάλαβα σταμάτησα το θρέψιμο και από τις δύο πλευρές και αυτοί επιτέλους κατάλαβαν ποιοι πραγματικά ήταν. Οι γονείς πρέπει να παίρνουν την ευθύνη της ζωής τους όσο μεγάλοι κι αν είναι.
Επίσης φίλοι που έρχονται συνέχεια και σας πετάνε τα προβλήματά τους, χωρίς να σας ρωτάνε πως αισθάνεστε, χωρίς να θέλουν πραγματικά λύσεις. Απλά χρειάζονται κάποιον για να τραφούν, οποιονδήποτε.
Δουλειά, γραφείο, διευθυντές, συνάδελφοι, κάνουν συνεχές θρέψιμο. Στις επιχειρήσεις τους αρέσει να μειώνουν και να υποτιμούν τους ανθρώπους και να θρέφονται από την ενέργειά τους. Αναπτύσσουν τη δυναμική τους με τα παιχνίδια που παίζουν, έχοντας τους ανθρώπους κάτω και υποτιμημένους. Αυτό είναι ψυχική κατάχρηση και χειραγώγηση.
Επίσης, άϋλες οντότητες που έχουν περάσει απέναντι αλλά ακόμη κρέμονται γύρω μας, γιατί νομίζουν ότι στη γη τους χρειάζονται οι οικογένειές τους. Αλλά το μόνο που κάνουν είναι να τους τραβάνε ενέργεια κάνοντας ψυχικό θρέψιμο. Επίσης, οντότητες που δεν τις βλέπετε γύρω σας, αλλά θρέφονται από εσάς. Αυτό γίνεται επειδή σας βρίσκουν ανοιχτούς σε άλλους ανθρώπους που σας κλέβουν ενέργεια και βρίσκουν την ευκαιρία να σας κλέψουν κι αυτές. Δεν εννοώ σωματική κατάληψη, αυτό πολύ δύσκολα συμβαίνει.
Τώρα πάρτε μια βαθιά αναπνοή και σκεφθείτε:
Ποιοι μπορεί να υπάρχουν στη ζωή σας που θρέφονται από εσάς; Υπάρχουν άνθρωποι που έρχονται με τα προβλήματά τους, δεν έρχονται με λύσεις, που σας χειρίζονται ίσως, που παίζουν παιχνίδια συναισθηματικά ή νοητικά μαζί σας;
Συμβαίνει στη σχέση ή στη δουλειά σας, ή ίσως με τους αγαπημένους σας; Εάν οι άλλοι παίρνουν από εσάς, (και είστε θύμα), αργά ή γρήγορα θα αισθανθείτε την ανάγκη να πάρετε κι εσείς από άλλους (γίνατε θύτης), όχι συνειδητά το τονίζω, αλλά για την επιβίωσή σας.
Επίσης υπάρχουν κάποιοι στη ζωή σας που είναι συνεχώς άρρωστοι ή παίζουν το παιχνίδι «εγώ ο καημένος, ο φτωχός, ο αδύναμος» και αυτός είναι ένας τρόπος να σας τραβάνε ενέργεια. Θα πρέπει να το συνειδητοποιήσετε έγκαιρα και να μην νοιώσετε τύψεις ή ενοχές ή υποχρέωση γιατί είναι μόνο κλέψιμο. Είναι θύματα αλλά και θύτες μαζί. Κατανοήστε το. Το θρέψιμο απαιτεί κ άλλο θρέψιμο.
Ακόμη μεγάλο ποσοστό θρεψίματος γίνεται από τους διάσημους στην τηλεόραση, τους πρωταγωνιστές των σπορ, μέσω της προσοχής που τραβάνε από τον κόσμο. Και έχουμε δει , όταν τα φώτα σβήσουν και σταματήσει το θρέψιμο και δεν το αντέχουν, να παθαίνουν κατάθλιψη, αλκοολισμό, να παίρνουν ναρκωτικά και να υπάρχουν πολλές αυτοκτονίες. Βρίσκονταν για καιρό στο βάθρο και τώρα που αυτό σταμάτησε, δεν έχουν από που να τραβήξουν ενέργεια. Να είστε ενήμεροι για όλα τα παραπάνω και μετά το θρέψιμο θα γίνεται προφανές.
Μικρά πράγματα π.χ. Παρακολουθείτε τις ειδήσεις στην τηλεόραση και ξαφνικά λέτε: « Ναι, ξέρω, με εξάντλησαν ενεργειακά οι ειδήσεις, το αισθάνομαι ». Πράγματι συμβαίνει, γιατί υπάρχει πολύ δράμα στις ειδήσεις, όχι συγκεκριμένο πρόσωπο, αλλά η μαζική συνείδηση, που τρέφεται κυριολεκτικά από εσάς. Δημιουργεί ανησυχία, μπέρδεμα, αμφιβολίες, αποπροσανατολισμό. Σπάνια δίνουν χαρά οι ειδήσεις. Υπάρχει θρέψιμο που γίνεται συνέχεια , όχι πάντα με σκοπό. Απλά γίνεται και πρέπει να είστε ενήμεροι. Το θρέψιμο στα μίντια, στην πολιτική (κυρίως στις εκλογές ), στο εμπόριο, στις επιχειρήσεις, μπορώ να πω, ότι είναι ο μόνος τρόπος για να επιβιώνουν, από την ενέργεια των ανθρώπων , την οποία παίρνουν.
Κοιτάξτε τις προσωπικές σας σχέσεις με τους άλλους. Εάν έχετε μία ερωτική σχέση, αναρωτηθείτε. Είναι ισορροπημένη αυτή η σχέση, υπάρχει μοίρασμα ανταλλαγή ενέργειας , αγάπης και κυρίως μας δίνει ΧΑΡΑ και στους δύο; Κυρίως χαρά. Δείτε αν υπάρχει θρέψιμο με το σεξ και με όλα.
Ερώτηση: Ποια είναι η διαφορά ανάμεσα σε μία φυσιολογική σχέση ζευγαριού ή γονέα- παιδιού και του ενεργειακού κλεψίματος; Θα το αισθανθείτε πρώτα απ’ όλα, όχι στο μυαλό, αλλά στην καρδιά. Θα το καταλάβετε, αν σας χειραγωγούν ή σας κάνουν να αισθάνεστε ενοχές, ότι κάνετε κάτι λάθος ή ότι δεν κάνετε αρκετά για αυτούς. Σας λένε τι να κάνετε και πώς. Σας αγαπούν και σας δέχονται όπως είστε; Αυτό για μένα είναι το Α και το Ω στις σχέσεις. Αποδοχή για όλα όσα είστε. Υπάρχουν πολλά παιχνίδια που παίζονται στις σχέσεις. Εάν δεν σας εμπιστεύονται, σας υποτιμούν, σας ρίχνουν προβλήματα, σας λένε ότι είστε υπεύθυνος γι’ αυτούς, τότε υπάρχει θρέψιμο. Συμβαίνει σχεδόν σε όλες τις σχέσεις και σταματήστε το, όταν μπορείτε.
Πώς προστατεύεστε από το ενεργειακό θρέψιμο; Πώς σταματάτε τους άλλους να θρέφονται από εσάς κι εσάς από αυτούς;
Είναι πολύ εύκολο. Κάνετε συνειδητή επιλογή να σταματήσετε το θρέψιμο. Καθαρή και συνειδητή επιλογή. Δεν χρειάζονται ούτε τελετές ούτε κάτι άλλο. Απλά καθαρή και συνειδητή επιλογή. Όχι άλλο θρέψιμο. Σταματώ το θρέψιμο. Καθώς κάνετε την επιλογή πρέπει να αποσυνδεθείτε από αυτούς. Θα ανησυχήσουν βέβαια, θα το καταλάβουν, γιατί δεν θα είστε πια το λαχταριστό σάντουιτς γι’ αυτούς και θα προσπαθήσουν να σας τραβήξουν πίσω. Τότε μπείτε στο κέντρο σας, κάνετε αναπνοές και μείνετε στην επιλογή σας. Τελικά θα το καταλάβουν και θα αποχωρήσουν και θα βρουν κάποιον άλλον, για να συνεχίσουν το παιχνίδι της θρέψης, γιατί εσείς αποσυνδεθήκατε από αυτό. Τώρα, κάθε φορά που θα αισθάνεστε την ανάγκη να τραφείτε ενεργειακά, σταματήστε για λίγο πάρτε μια βαθιά αναπνοή και πηγαίνετε εσωτερικά. Θυμηθείτε, ό,τι χρειάζεστε υπάρχει μέσα σας. Η εσωτερική ενεργειακή σας μπαταρία θα σας ξαναφορτίσει. Δεν χρειάζεται να πάτε έξω σε άλλους για την ενέργειά σας ή οπουδήποτε αλλού. Είναι ήδη εκεί. Εάν δεν το πιστεύετε, τουλάχιστον προσπαθήστε να μπείτε στο εαυτό σας και στο «Εγώ Είμαι». Όλα υπάρχουν μέσα σας και η ενέργεια θα αρχίσει να ρέει και να μεγαλώνει. Όταν το αναγνωρίσετε αυτό δεν χρειάζεται να παίζετε το παιχνίδι πια. Και οι άλλοι δεν θα μπορούν να το παίξουν μαζί σας. Αυτή είναι η απλή και εύκολη απάντηση και λύση. Κάντε συνειδητή επιλογή να σταματήσετε τον κύκλο της θρέψης και αποσυνδεθείτε. Αποσυνδεθείτε και αναπνέετε συνειδητά και παρατηρείστε τι κάνουν οι άλλοι μετά. Μην ξεχνάτε, είστε κυρίαρχες υπάρξεις και δεν χρειάζεστε να βασίζεστε στις σχέσεις σας για ενέργεια. Αλλάζετε τον τρόπο που συνδέεστε με τους άλλους αλλά και με τον κόσμο. Δεν θα μπορούν να σας πάρουν, ούτε να τούς πάρετε. Φαντάζεστε έναν κόσμο που όλοι αναγνωρίζουν ότι είναι κυρίαρχες και θεϊκές υπάρξεις, έχουν αυτοαξία και αυτοεκτίμηση και δεν χρειάζονται τη θρέψη πια; Θαυμάσιο !
Αρχίζει από εσάς εδώ, τώρα.

Ο σύλλογός μας συνεχίζοντας τις δράσεις αλληλεγγύης και στήριξης όλων των συνανθρώπων μας, για τον μήνα Ιούλιο συγκεντρώνει:
Α) τρόφιμα μακράς διάρκειας για την οργάνωση "κοινωνική κουζίνα, ο Άλλος Άνθρωπος"
η οποία μαγειρεύει κάθε μέρα και σε άλλο σημείο της πόλης εδώ και πολλούς μήνες.
http://oallosanthropos.blogspot.gr/
Ακόμη και ένα σακουλάκι αλάτι δεν το υποτιμούμε.
Δεν είναι απαραίτητο να μας φέρετε πολλά.
Μια ρίγανη, ένα πιπέρι, κάποια μπαχαρικά, μακαρόνια, ρύζι, πολλές πολλές σάλτσες ντομάτας,
και ο,τι θέλει ο καθένας.
Περισσότερα: Δράσεις Αλληλεγγύης και Στήριξης όλων των Συνανθρώπων μας
Συντάχθηκε απο τον Δαλάι Λάμα .
Επιλέχθηκε απο τον Δημήτρη Χωματά
Θα ήθελα να εξηγήσω την έννοια της συμπόνιας, που συχνά παρερμηνεύεται :
Η αυθεντική συμπόνοια δεν στηρίζεται στίς δικές μας προσδοκίες, μάλλον βασίζεται στα δικαιώματα του άλλου
Ανεξάρτητα απο το αν ο άλλος είναι στενός φίλος η εχθρός,
Περισσότερα: Ο ορισμός της συμπόνιας
Επιλέχθηκε απο τον Δημήτρη Χωματά
1 Ο νόμος της Θεϊκής Ενότητας.
Ο νόμος της Θείας ενότητας μας βοηθά να κατανοήσουμε ότι ζούμε σε έναν κόσμο όπου όλα είναι συνδεδεμένα με οτιδήποτε άλλο.
Καθετί που κάνουμε, λέμε και πιστεύουμε επηρεάζει τους άλλους και τον κόσμο γύρω μας …
Περισσότερα: Οι συμπαντικοί νόμοι
του Δημήτρη Χωματά
Ο διαλογισμός εκπαιδεύει κάποιον να εστιάσει το μυαλό του σε ενα μόνο σημείο ωστε να αποκομίσει ενα επιθυμιτό ώφελος. Πολλοί άνθρωποι προσπαθούν να διαλογιστούν αλλά θεωρούν οτι το μυαλό τους δεν μπορεί να σταματήσει να σκέφτεται, να παράγει θόρυβο.
Υπάρχουν πολλά είδη διαλογισμού . Ποιό είδος όμως πρέπει να ακολουθήσει κανείς?
Το είδος διαλογισμού που ταιριάζει στήν προσωπικότητα του καθενός, αυτού που εμείς θεωρούμε σωστό για εμάς, αυτού που μπορεί να ξεπεράσει την αντίσταση του μυαλού μας, αυτού που νιώθουμε πως μπορούμε να εξασκήσουμε με ειλικρίνια.
Το να ξεπεράσουμε κάτι ,σημαίνει οτι πρέπει να πάμε βαθύτερα μεσα μας,πέρα απο τα όρια που βάζει το μυαλό μας, πέρα απο τα όρια του αφηρημένου. Και αυτό πρέπει να γίνεται συνηδειτά για να καταφέρουμε να ξεπεράσουμε το εννοιολογικό πεδίο. Ο διαλογισμός είναι κάτι που γίνεται αβίαστα, είναι μια φυσική διαδικασία που εξελίσεται ακριβώς όπως ενα παιδί μεγαλώνει φυσιολογικά μέχρι την ενηλικίωση του. Δεν είναι μια αυστηρή τακτική που απαιτεί απο το μυαλό να μένει άδειο και ήσυχο.
Ακόμα και πεντε λεπτά εξάσκησης είναι αρκετά.Αν καθημερινά καθήσουμε άνετα με τα μάτια κλειστά και συγκεντρωθούμε στόν εαυτό μας επιτρέπουμε στο μυαλό μας να βρεί το κέντρο του στο σώμα.Με σταθερή πρακτική μπορούμε να διαλογιζόμαστε για μεγαλύτερα διαστήματα.Η επανάληψη ενός Μάντραμ βοηθά το μυαλό μας να να επικεντρωθεί σε κάτι και είναι ευκολότερο να βρεί το κέντρο του. Ο ρυθμός επανάληψης του απο ένα σημείο και πέρα δίνεται απο το ίδιο το μυαλό.Τυχαίνει κάποιες φορές να χάνουμε εντελώς το μάντραμ απο το μυαλό μας.Αυτό συμβαίνει γιατί το μυαλό βρίσκεται εκεί που είναι το επιθυμητό και δεν έχει πλεόν ανάγκη να συγκεντρωθεί κάπου, εχει καταφέρει να ξεπεράσει τις σκέψεις του.Οταν το μυαλό ξεφύγει απο αυτή την κατάσταση , παρατηρούμε οτι σταδιακά επανέρχεται η επανάληψη του μάντραμ.
Αυτός είναι ο τρόπος του σώματος να απελευθερώνει το άγχος και την κόπωση.
Οταν έχουμε την απελευθέρωση της έντασης , είναι σαν να βγαίνουμε απο το δικό μας τρόπο,ώστε ο νους να μπορεί να ξυπνήσει ήσυχα υψηλές καταστάσεις συνήδεισης η οποία είναι γνωστή ως παγκόσμια συνήδειση. Λανθάνουσες λειτουργίες του εγκεφάλου αρχίζουν να ζωντανεύουν και δίνεται στον διαλογιζόμενο η βαθειά αίσθηση ξεκούρασης. Ωστόσο αυτή η ξεκούραση δεν είναι το είδος ανάπαυσης που νιώθουμε όταν πηγαίνουμε για ύπνο.Είναι κατάσταση ευαισθητοποίησης και πνευματικού συναγερμού. Εχουμε πλήρη επίγνωση του τι συμβαίνει μέσα μας και αναπτύσουμε βαθύτερη ευαισθησία στίς επιδράσεις του διαλογισμού.
Τότε είναι η στιγμή που το μυαλό αρχίζει να σπάει τα εμπόδια της αγωνίας,κούρασης και θυμού και γινόμαστε οι άνθρωποι που πραγματικά ήταν γραφτό μας να γίνουμε.
Γινόμαστε πιο ήρεμοι, πιο λογικοί, εξυπνότεροι και υγιέστεροι. Η αλληλεπίδραση του εαυτού μας με τους άλλους αλλάζει. Τις περισσότερες φορές δεν καταλαβαίνουμε καν τις αλλαγές που συντελούνται μέσα μας λόγω της σταδιακής αλλαγής. Απελευθερώνουμε το στρές ευκολότερα, εχουμε περισσότερη ενέργεια και η χαρά γίνεται η πραγματική και ουσιαστική φύση μας
Υπάρχουν ποικίλες μορφές διαλογισμού, ώστε όλοι ανεξαρτήτως ηλικίας, φυλής η θρησκείας να μπορούν να τους εξασκήσουν. Ακόμα και τα παιδιά μπορούν να εξασκηθούν στόν διαλογισμό με το άκουσμα ενός επαναλαμβανόμενου ήχου η Μάντραμ και να βιώσουν εκπληκτικά αποτελέσματα.
Είναι ενα δώρο που μπορούμε να δώσουμε στούς εαυτούς μας, αλλά και ο ένας πρός τον άλλον για να δημιουργήσουμε ‘’ την αλλαγή που θέλουμε να δούμε στόν κόσμο’’. Μαχάτμα Γκάντι.
Οταν εμείς οι ίδιοι γίνουμε πιο ειρηνικά πλάσματα, ο κόσμος θα γίνει η αντανάκλαση μας. Όταν το μυαλό γίνει πιο ήρεμο, ολα θα αποκαλυφθούν σε εμάς.
Αυτό μπορεί να θεωρηθεί μια κατάσταση πνευματικής αφύπνισης.
Αφύπνιση σημαίνει να έχουμε πλήρη γνώση της αληθινής φύσης μας και να ζούμε σύμφωνα με την παρούσα πραγματικότητα του αληθινού εαυτού.
Ο διαλογισμός είναι μόνο ενα απο τα πολλά εργαλεία που μας δώθηκαν απο τους Δασκάλους οι οποίοι έχουν περάσει οι ίδιοι απο την διαδικασία .
Είναι ενα αληθινό δώρο να είσαι ακόμα με τον εαυτό σου και να συνειδητοποιήσεις ποιός πραγματικά είσαι
Dr. Wayne Dyer
Επιλογή, επιμέλεια, και μετάφραση
Νάνσυ Μακρή, Κατερίνα Δεκαβάλα, Αντα Καραβάνη.
Σε κάθε σχέση όπου δύο άνθρωποι γίνονται ένα, το τελικό αποτέλεσμα είναι δύο μισοί άνθρωποι.
Η εγκατάλειψη της “ψυχολογικής ασφάλειας είναι μια απ’ τις δυσκολότερες υποχρεώσεις της ζωής. Η οχιά της εξάρτησης τρυπώνει στη ζωή με πάρα πολλούς τρόπους και η ολοκληρωτική εξόντωσή της γίνεται ακόμη δυσκολότερη εξαιτίας των αναρίθμητων ανθρώπων που ωφελούνται από την “ψυχολογική εξάρτηση” του άλλου. Ψυχολογική ανεξαρτησία σημαίνει ολοκληρωτική ελευθερία από όλες τις υποχρεωτικές σχέσεις κι απουσία μιας ετεροκατευθυνόμενης συμπεριφοράς. Σημαίνει να είσαι ελεύθερος από την υποχρέωση να κάνεις κάτι που ποτέ δεν θα διάλεγες, αν δεν υπήρχε αυτή η σχέση.
Η εγκατάλειψη της ασφάλειας γίνεται ιδιαίτερα δύσκολη, επειδή η κοινωνία μας διδάσκει ότι πρέπει να ικανοποιούμε ορισμένες προσδοκίες στις συγκεκριμένες σχέσεις με γονείς, παιδιά, πρόσωπα κύρους και εραστές.
Εγκαταλείπω την ασφάλεια σημαίνει ότι αποκτώ το δικό μου πρόσωπο, ότι ζω και επιλέγω τις συμπεριφορές που θέλω. Δεν σημαίνει ρήξη με οποιαδήποτε έννοια του όρου. Αν απολαμβάνετε τον τρόπο που συνεργάζεστε με κάποιον, χωρίς να παρεμβαίνει στους δικούς σας στόχους, τότε είναι κάτι πολύτιμο για σας που δεν χρειάζεται να το αλλάξετε. Ψυχολογική εξάρτηση, από την άλλη, σημαίνει ότι βρίσκεστε σε σχέσεις που δεν επιτρέπουν επιλογές, σε σχέσεις οι οποίες σας υποχρεώνουν να είστε κάτι που δεν θέλετε κι ότι δυσανασχετείτε με τον τρόπο που σας αναγκάζουν να συμπεριφέρεστε. Αυτό είναι το κέντρο τούτης της λαθεμένης ζώνης, που συγγενεύει με την αναζήτηση της έγκρισης που εξετάσαμε στο Κεφάλαιο 3. Η επιθυμία για κάποιο είδος σχέσης δεν είναι κάτι επιβλαβές. Αλλά, αν τη χρειάζεστε ή σας εξαναγκάζουν σ’ αυτή, με συνέπεια να νιώθετε αγανάκτηση, τότε βρίσκεστε στην περιοχή της ηττοπάθειας. Έτσι, μάλλον ο καταναγκασμός είναι που δημιουργεί το πρόβλημα, παρά η ίδια η σχέση. Ο καταναγκασμός τρέφει την ενοχή και την εξάρτηση, ενώ η επιλογή ενδυναμώνει την αγάπη και την ανεξαρτησία. Σε μια ψυχολογικά εξαρτημένη σχέση δεν υπάρχει επιλογή, με συνέπεια να επικρατεί πάντα αγανάκτηση και κακή διάθεση.
Ψυχολογικά ανεξάρτητος σημαίνει να μη χρειάζεσαι τους άλλους. Δεν λέω να μη θέλεις τους άλλους, αλλά να μη τους χρειάζεσαι. Από τη στιγμή που χρειάζεσαι, γίνεσαι ευάλωτος, σκλάβος. Αν αυτός που χρειάζεσαι φύγει, αλλάξει γνώμη, πεθάνει, τότε αναγκάζεσαι να ακινητοποιηθείς, συντρίβεσαι ή ακόμη και πεθαίνεις. Η κοινωνία όμως διδάσκει να είμαστε ψυχολογικά εξαρτημένοι από ένα πλήθος συγγενών, ξεκινώντας από τους γονείς, και ν’ ανοίγουμε το στόμα περιμένοντας να μας ταΐσουν – σαν αφτέρουγα πουλιά – οι οποιεσδήποτε σημαντικές μας σχέσεις. Όσο νιώθετε υποχρεωμένοι να κάνετε κάτι, επειδή αυτό περιμένουν από σας σε μια ιδιαίτερή σας σχέση -κι αν το κάνετε αγανακτείτε ή αν δεν το κάνετε νιώθετε ενοχή – τότε μπορείτε να λογαριάζετε τον εαυτό σας μέσα σ’ αυτή τη λαθεμένη ζώνη.
Η απάλειψη της εξάρτησης αρχίζει από την ίδια σας την οικογένεια, από τον τρόπο με τον οποίο οι γονείς σας ασχολούνταν μαζί σας όταν ήσασταν παιδιά και από τον τρόπο που μεταχειρίζεστε τα δικά σας παιδιά σήμερα. Πόσες φράσεις ψυχολογικής εξάρτησης κουβαλάτε μέσα σας σήμερα; Πόσες απ’ αυτές επιβάλλετε στα παιδιά σας;
Η παγίδα της εξάρτησης στην ανατροφή των παιδιών και στην οικογένεια.
Ο Γουώλτ Ντίσνεϊ γύρισε μια υπέροχη ταινία εδώ και μερικά χρόνια, με τίτλο «Η αρκούδα της εξοχής». Αναφερόταν σε μια αρκούδα και στα δυο μωρά της κατά τους πρώτους μήνες της ζωής τους. Η μαμά-αρκούδα δίδασκε τα μωρά της πώς να κυνηγούν ψάρια και να σκαρφαλώνουν στα δέντρα. Τα δίδασκε πώς να προστατεύουν τον εαυτό τους όταν αντιμετωπίζουν κίνδυνο. Μια μέρα, η μαμά-αρκούδα για δικούς της ενστικτώδεις λόγους αποφάσισε πως ήταν καιρός να φύγει. Ανάγκασε τα παιδιά της να σκαρφαλώσουν σ’ ένα δέντρο και, χωρίς καν να κοιτάξει πίσω της, έφυγε. Για πάντα! Σύμφωνα με το αρκουδίσιο της μυαλό, είχε εκπληρώσει τη γονεϊκή της υποχρέωση. Δεν δοκίμασε να εκμεταλλευτεί τα παιδιά της, επιβάλλοντάς τους να την επισκέπτονται κάθε δεύτερη Κυριακή. Δεν τα κατηγόρησε για αγνωμοσύνη ούτε τ’ απείλησε ποτέ ότι θα πάθει νευρική κρίση αν την απογοήτευαν. Απλούστατα τ’ άφησε κι έφυγε. Μέσα σ’ ολόκληρο το ζωικό βασίλειο, η ανατροφή των παιδιών συνίσταται στη διδασκαλία των αναγκαίων δεξιοτήτων, ώστε να γίνουν ανεξάρτητα και να πάρουν μόνα τους το δρόμο τους. Στα ανθρώπινα πλάσματα το ένστικτο είναι το ίδιο, δηλαδή θέλουμε να είμαστε ανεξάρτητοι, αλλά η νευρωτική ανάγκη να κατέχουμε τον άλλο και να ζούμε τη ζωή μας μέσα από τη ζωή των παιδιών μας φαίνεται να επικρατεί κι ο σκοπός ν’ αναθρέψουμε ένα παιδί για να γίνει ανεξάρτητο μετατρέπεται στην ιδέα ν’ αναθρέψουμε τα παιδιά μας για να κρατηθούμε από πάνω τους.
Τι θέλετε για τα παιδιά σας; Θέλετε ν’ αποκτήσουν αυτοεκτίμηση κι αυτοπεποίθηση, να είναι απαλλαγμένα από νευρώσεις, ολοκληρωμένα κι ευτυχισμένα; Φυσικά και το θέλετε. Αλλά τι κάνετε για να εξασφαλίσετε ένα τέτοιο αποτέλεσμα; Μόνο αν είστε κι εσείς έτσι, θα το καταφέρετε. Τα παιδιά μαθαίνουν από τη συμπεριφορά των προτύπων τους. Αν είστε γεμάτοι ενοχές και ανεκπλήρωτοι και λέτε στα παιδιά σας να γίνουν το αντίθετο, τότε πλασάρετε ένα σκάρτο προϊόν. Αν έχετε χαμηλή εκτίμηση για τον εαυτό σας, τότε θα διδάξετε στα παιδιά σας να υιοθετήσουν κι αυτά την ίδια στάση. Και κάτι ακόμη πιο ενδεικτικό: αν τοποθετείτε τα παιδιά σας σε μια πιο σημαντική θέση απ’ τον εαυτό σας, δεν τα βοηθάτε, απλούστατα τα διδάσκετε να τοποθετούν τους άλλους πιο ψηλά απ’ τον εαυτό τους και να μένουν πίσω, ανολοκλήρωτα. Τι ειρωνεία, ε; Δεν μπορείτε να προσφέρετε αυτοπεποίθηση στα παιδιά σας πρέπει να την αποκτήσουν έχοντας εσάς ως υπόδειγμα ζωής. Μόνο αν θεωρείτε τον εαυτό σας πολύ σημαντικό και αν δεν θυσιάζεστε πάντα για χάρη των παιδιών σας, θα τα διδάξετε να έχουν αυτοπεποίθηση και σιγουριά στον εαυτό τους. Αν θυσιάζεστε, προσφέρετε ως πρότυπο τη συμπεριφορά της θυσίας. Και τι σημαίνει αυτού του είδους η συμπεριφορά; Σημαίνει να τοποθετείτε τον εαυτό σας πιο χαμηλά απ’ τους άλλους, να μη σας αρέσει ο εαυτός σας, να ζητάτε την έγκριση των άλλων κι ένα σωρό άλλες λαθεμένες συμπεριφορές. Ενώ το να κάνετε κάτι για τους άλλους είναι καμιά φορά υπέροχο, αν αυτό γίνεται σε βάρος του εαυτού σας, τότε απλούστατα διδάσκετε στους άλλους το ίδιο είδος συμπεριφοράς που εκτρέφει την αγανάκτηση.
Από την πρώτη στιγμή της ζωής τους τα παιδιά θέλουν να κάνουν πράγματα μόνα τους. «Μπορώ να το κάνω μόνος μου!» «Κοίτα, μαμά, μπορώ να το κάνω χωρίς βοήθεια», «Τρώω μόνος μου». Συνεχώς μας δίνουν τέτοια μηνύματα και παρ’ όλο που η εξάρτηση είναι μεγάλη αυτά τα πρώτα χρόνια, συνοδεύεται από μια εμφανή παρόρμηση προς την αυτονομία, σχεδόν από την πρώτη μέρα.
Η τετράχρονη Ρωξάνη πάντα τρέχει στη μαμά και στον μπαμπά όταν χτυπήσει ή όταν χρειάζεται κάποια συναισθηματική υποστήριξη. Αρχίζει και αποκαλύπτει την ψυχή της όταν φτάσει γύρω στα δέκα. Ενώ θέλει να τη θεωρούν μεγάλο κορίτσι («Κουμπώνω μόνη μου το παλτό μου»), θέλει μαζί και την υποστήριξη ενός όλο φροντίδα γονιού («Κοίτα, μαμά, γρατσούνισα το γόνατο μου και μάτωσε»). Η εικόνα κι η αντίληψη για τον εαυτό της αναπτύσσεται μέσα από τις απόψεις των γονιών της και των άλλων σημαντικών προσώπων στη ζωή της. Τώρα η Ρωξάνη είναι δεκατεσσάρων χρονών. Έρχεται στο σπίτι κλαίγοντας γιατί καβγάδισε με το φίλο της και τρέχει να κλειστεί στο δωμάτιο της χτυπώντας την πόρτα πίσω της. Η μαμά πηγαίνει να τη βρει και ζητεί να της τα πει όλα, με το χαρακτηριστικό, όλο φροντίδα τρόπο της. Αλλά τώρα ακούει τη Ρωξάνη να της λέει σε πολύ σοβαρό τόνο: «Δεν θέλω να μιλήσω γι’ αυτό. Άφησέ με μόνη». Αντί η μαμά να καταλάβει πως τούτη η μικρή σκηνή αποτελεί απόδειξη ότι υπήρξε αποτελεσματική μητέρα κι ότι η μικρή Ρωξάνη, που πάντα έλεγε όλα της τα προβλήματα στη μαμά, τώρα πια τα επεξεργάζεται μόνη της (συναισθηματική ανεξαρτησία), η μαμά στενοχωριέται. Δεν είναι έτοιμη να φύγει, ν’ αφήσει τη Ρωξάνη να λειτουργήσει με το δικό της ανεξάρτητο τρόπο. Εξακολουθεί να βλέπει τη Ρωξάνη μέσα στην ίδια φωλιά όπου βρισκόταν μόλις πριν από λίγο καιρό. Αλλά, αν η μαμά επιμείνει και πιέσει τη Ρωξάνη, θα ξυπνήσει μέσα της τεράστια αγανάκτηση.
Η επιθυμία του παιδιού να φύγει από τη φωλιά είναι πολύ ισχυρή. Αλλά όταν η ιδιοκτησία κι η θυσία είναι το λάδι της οικογενειακής μηχανής, η φυσική πράξη της φυγής μετατρέπεται σε κρίση. Η εγκατάλειψη της φωλιάς μέσα σε μια ψυχολογικά υγιή ατμόσφαιρα δεν επιτρέπει ούτε κρίσεις ούτε αναστάτωση είναι η φυσική συνέπεια μιας αποτελεσματικής ζωής. Αλλά αν η ενοχή κι ο φόβος της απογοήτευσης χρωματίζουν την εγκατάλειψη της φωλιάς, τότε θα συνεχιστούν σ’ ολόκληρη τη ζωή, και καμιά φορά ως το σημείο ο γάμος να γίνεται μάλλον μια γονεϊκή σχέση παρά μια σχέση ισότιμων ατόμων.
Ποιοι είναι λοιπόν οι γονεϊκοί σας στόχοι και πού αποσκοπεί η δημιουργία μιας αποδοτικής τωρινής σχέσης με τους ίδιους τους γονείς σας; Σίγουρα, η οικογένεια είναι μια σημαντική μονάδα μέσα στην αναπτυξιακή διαδικασία, αλλά δεν θα έπρεπε να είναι μόνιμη. Δεν θα έπρεπε να είναι φορέας ενοχής και νευρώσεων όταν τα διάφορα μέλη της κάνουν διαβήματα συναισθηματικής ανεξαρτησίας. Μπορεί να έχετε ακούσει γονείς να λένε: «Έχω το δικαίωμα να κάνω το παιδί μου αυτό που θέλω». Αλλά ποια είναι η ανταμοιβή για μια τέτοια κυριαρχική στάση; Το μίσος, η αγανάκτηση, ο θυμός και η όλο απογοήτευση ενοχή, όταν το παιδί θα μεγαλώσει. Αν εξετάσετε αποδοτικές σχέσεις γονέων-παιδιών που δεν έχουν μεταξύ τους απαιτήσεις κι υποχρεώσεις, θ’ ανακαλύψετε γονείς που μεταχειρίζονται τα παιδιά τους σαν φίλους τους. Αν ένα παιδί ρίξει τη σάλτσα στο τραπέζι, δεν θα του πουν: «Γιατί δεν προσέχεις ό,τι κάνεις; Τι αδεξιότητα είναι αυτή;» Αντί γι’ αυτό θα δείτε να συμπεριφέρονται όπως στην περίπτωση ενός φίλου που θα πάθαινε το ίδιο: «Δεν πειράζει! Μπορώ να σε βοηθήσω;» Καμιά αυθαιρεσία επειδή τα παιδιά είναι δικά τους, αλλά σεβασμός στην αξιοπρέπεια του παιδιού. Ακόμη θ’ ανακαλύψετε ότι οι αποτελεσματικοί γονείς ενισχύουν την ανεξαρτησία παρά την εξάρτηση και δεν δημιουργούν καμιά σκηνή όταν εκδηλωθεί η φυσιολογική επιθυμία του παιδιού γι’ ανεξαρτησία.
Διαφορές μεταξύ εξαρτημένων κι ανεξάρτητων οικογενειών
Στις οικογένειες που είναι δομημένες στη βάση της ανεξαρτησίας, η κίνηση ν’ αποκτήσει κανείς τη δική του ταυτότητα θεωρείται ομαλή κι όχι πρόκληση κατά του κύρους κάποιων. Δεν δίνεται έμφαση στην προσκόλληση ή την ανάγκη. Κατά τον ίδιο τρόπο δεν απαιτείται από το παιδί πίστη κι υποταγή, μόνο και μόνο επειδή είναι μέλος της οικογένειας. Το αποτέλεσμα είναι τα μέλη της οικογένειας να θέλουν να είναι μαζί κι όχι να το θεωρούν υποχρέωσή τους. Υπάρχει επίσης σεβασμός για την απομόνωση του άλλου, χωρίς να ζητείται από τα μέλη να μοιράζονται τα πάντα μεταξύ τους. Σε οικογένειες όπως αυτές η γυναίκα έχει τη δική της ζωή, εκτός από το να είναι μητέρα και σύζυγος. Θα προσφέρει στα παιδιά της ένα πρότυπο αποτελεσματικής ζωής αντί να ζει για τα παιδιά της και μέσα από αυτά. Οι γονείς νιώθουν ότι η ευτυχία τους είναι καθοριστική, γιατί χωρίς αυτή δεν μπορεί να υπάρξει αρμονία στην οικογένεια. Έτσι οι γονείς μπορούν να βγαίνουν έξω πότε- πότε και να μη νιώθουν υποχρεωμένοι να βρίσκονται πάντα κοντά στα παιδιά τους. Η μητέρα δεν είναι σκλάβα, γιατί δεν θέλει ούτε τα παιδιά της (ιδιαίτερα τα κορίτσια) να γίνουν το ίδιο. Και δεν θέλει να ‘ναι ούτε η ίδια. Δεν νιώθει ότι πρέπει να είναι εκεί όλη την ώρα για να ικανοποιεί κάθε ανάγκη του παιδιού της. Νιώθει ότι μπορεί να εκτιμήσει τα παιδιά της και το αντίθετο, πολύ περισσότερο αν η ίδια είναι ολοκληρωμένος άνθρωπος και συμβάλλει στην οικογένειά της, στην κοινότητα όπου ζει και στον πολιτισμό πάνω σε ισότιμη βάση με τους άντρες.
Σ’ αυτού του είδους την οικογένεια δεν υπάρχει ίχνος εκμετάλλευσης μέσω της ενοχής ή των απειλών για να κρατηθούν τα παιδιά εξαρτημένα κι υπεύθυνα απέναντι στους γονείς. Άλλωστε, οι γονείς είναι αρκετά απασχολημένοι με τον εαυτό τους, ώστε να κάθονται περιμένοντας τα παιδιά και τα εγγόνια τους να τους προσφέρουν ένα λόγο ύπαρξης. Αυτοί οι γονείς δεν πιστεύουν ότι μπορούν ν’ απαλλάξουν τα παιδιά τους απ’ όλες τις δυσκολίες που θα συναντήσουν, επειδή αναγνωρίζουν ότι η προσπάθεια να ξεπεράσεις μια δυσκολία είναι αυτό που εξασφαλίζει την αυτοπεποίθηση και αυτοεκτίμηση. Δεν θα ήθελαν λοιπόν να στερήσουν από τα παιδιά τους μια τέτοια πολύτιμη εμπειρία.
Οι γονείς αυτοί αντιλαμβάνονται την επιθυμία των παιδιών τους ν’ αγωνιστούν μόνα τους, με τη συμπαράσταση αλλά όχι με την καθοδήγηση και την επίβλεψη ενός προστατευτικού γονιού, ως κάτι υγιές που δεν πρέπει να τους το αρνηθούν. Ο Ντέμιαν του Χέρμαν Έσσε μιλάει για τους πολυάριθμους δρόμους προς την ανεξαρτησία:
«Αργά ή γρήγορα ο καθένας από μας πρέπει να κάνει το βήμα που θα τον χωρίσει απ’ τον πατέρα του, από τους συμβούλους του – ο καθένας από μας πρέπει να έχει την εμπειρία της σκληρής μοναξιάς… Εγώ ο ίδιος δεν αποχωρίστηκα ποτέ τους γονείς μου και τον κόσμο τους, το “φωτεινό” αυτό κόσμο, με κάποιο βίαιο αγώνα, αλλά προοδευτικά και σχεδόν αδιόρατα αποξενώθηκα. Λυπήθηκα που χρειάστηκε να γίνει έτσι και μου κόστισε πολλές δυσάρεστες ώρες όταν επισκεπτόμουν το πατρικό σπίτι».
Οι επισκέψεις στο πατρικό σπίτι μπορεί να γίνουν μια τρυφερή εμπειρία, αν δείξετε σταθερότητα στον αγώνα σας για ανεξαρτησία από τους γονείς σας. Κι αν γίνετε πρότυπο περηφάνιας κι αυταξίας για τα παιδιά σας, αυτά με τη σειρά τους θ’ αφήσουν τη φωλιά χωρίς εντάσεις κι αναταραχές.
Η Ντόροθυ Κάνφιλντ Φίσερ συνοψίζει πολύ όμορφα κάτι τέτοιο στο βιβλίο της. «Η μητέρα δεν είναι το άτομο που πάνω του θ’ ακουμπήσεις, αλλά το άτομο που θα κάνει αχρείαστο ένα τέτοιο στήριγμα». Έτσι είναι. Μπορείτε να αντιμετωπίσετε την εγκατάλειψη της φωλιάς ως ένα φυσικό γεγονός ή να τη φορτίσετε με τραύματα που θα καταδιώκουν το παιδί και τις σχέσεις του για πάντα. Αλλά κι εσείς ήσασταν κάποτε παιδί κι αν διδαχθήκατε καλά το μάθημα της ψυχολογικής εξάρτησης, τότε όταν παντρευτήκατε, ίσως ν’ αντικαταστήσατε τη μια εξάρτηση με κάποια άλλη.
Συνηθισμένες συμπεριφορές εξάρτησης και ενίσχυσης της εξάρτησης
- Νιώθετε ανήμποροι ν’ αφήσετε την οικογενειακή φωλιά, ή όταν την εγκαταλείπετε και οι δυο πλευρές είναι πικραμένες.
- Νιώθετε υποχρεωμένοι ή εξαναγκασμένοι να επισκεφθείτε, να τηλεφωνήσετε, να συνομιλήσετε ή οτιδήποτε άλλο με κάποιους.
- Ζητάτε την άδεια του/της συζύγου για καθετί, να ξοδέψετε χρήματα, να μιλήσετε ή να πάρετε το αυτοκίνητο.
- Παραβιάζετε τα μυστικά του άλλου, ψάχνοντας για παράδειγμα τα συρτάρια και τα ημερολόγια των παιδιών σας.
- Λέτε «Δεν θα μπορούσα πότε να του πω πώς νιώθω, γιατί δεν θα του άρεσε».
- Νιώθετε κατάθλιψη και ακινητοποιείστε μετά το θάνατο του αγαπημένου προσώπου.
- Έχετε προκαθορισμένες απόψεις για το πώς πρέπει να είναι ο σύζυγος, οι γονείς, τα παιδιά.
- Νιώθετε υποχρεωμένοι να κάνετε μια συγκεκριμένη δουλειά και ποτέ δεν δοκιμάζετε αυτή που σας αρέσει.
- Νιώθετε ταραχή από τη συμπεριφορά του συζύγου, των γονιών ή του παιδιού σας, λες και αυτό που εκείνοι είναι αποτελεί τμήμα του εαυτού σας.
- Εκπαιδεύεστε σ’ όλη σας τη ζωή για μια συγκεκριμένη δουλειά ή θέση. Ποτέ δεν ξεπερνάτε το στάδιο της εκπαίδευσης για να στηριχθείτε στον εαυτό σας.
- Πληγώνεστε απ’ όσα οι άλλοι λένε, νιώθουν, σκέφτονται ή κάνουν.
- Νιώθετε ευτυχισμένοι κι επιτυχημένοι μόνο όταν ο σύντροφός σας νιώθει έτσι.
- Δέχεστε τις διαταγές κάποιου.
- Επιτρέπετε σε κάποιον άλλο να παίρνει αποφάσεις για λογαριασμό σας ή ζητάτε πάντα συμβουλές προτού αποφασίσετε κάτι.
- «Μου χρωστάς πολλά, κοίτα τι έκανα για σένα». Μια φράση που σας θυμίζει τις υποχρεώσεις σας ώστε να παραμένετε εξαρτημένοι.
- Δεν κάνετε κάτι μπροστά στους γονείς ή στους ανωτέρους, επειδή δεν θα το εγκρίνουν. Δεν καπνίζετε, δεν πίνετε, δεν βρίζετε, δεν ρουφάτε τη σούπα σας ή οτιδήποτε άλλο, επειδή ο ρόλος σας είναι ρόλος υποταγής.
- Παραιτείστε απ’ τη ζωή όταν ένα αγαπημένο πρόσωπο πεθάνει ή αρρωστήσει σοβαρά.
- Προσέχετε πώς μιλάτε σ’ έναν ανώτερο για να μη θυμώσει μαζί σας.
- Λέτε διαρκώς ψέματα σχετικά με τη συμπεριφορά σας και νιώθετε υποχρεωμένοι να διαστρεβλώνετε την αλήθεια ώστε «αυτοί» να μην εκνευριστούν.
Η ψυχολογική ανταμοιβή της εξάρτησης
Οι λόγοι που σας κρατούν προσκολλημένους σ’ αυτή την αυτομειωτική συμπεριφορά δεν είναι ιδιαίτερα πολύπλοκοι. Πιθανόν γνωρίζετε το αντάλλαγμα της εξάρτησης, ξέρετε όμως πόσο καταστροφικό είναι; Η εξάρτηση μπορεί να φαίνεται αβλαβής, στην πραγματικότητα όμως είναι ο εχθρός κάθε ευτυχίας κι ολοκλήρωσης. Παραθέτουμε κάποια οφέλη που έχετε όταν παραμένετε σε μια κατάσταση εξάρτησης:
- Η εξάρτηση σας θέτει υπό την προστασία των άλλων και σας παρέχει προνόμια μικρού παιδιού, δηλαδή να μην είστε υπεύθυνοι για τη συμπεριφορά σας.
- Και όντας εξαρτημένοι μπορείτε να φορτώσετε τα λάθη σας στους άλλους.
- Αν εξαρτιέστε απ’ τους άλλους, δεν είστε υποχρεωμένοι να προσπαθήσετε και να διακινδυνεύσετε την αλλαγή. Είστε ασφαλείς στηριζόμενοι σ’ αυτούς που θ’ αναλάβουν την ευθύνη για σας.
-Νιώθετε καλά με τον εαυτό σας επειδή ικανοποιείτε τους άλλους. Μάθατε ότι για να είστε καλοί πρέπει ν’ αρέσετε στη μαμά και τώρα τα υποκατάστατα της μαμάς σας εκμεταλλεύονται.
- Αποφεύγετε την ενοχή όταν συμπεριφέρεστε επικυρωτικά. Είναι ευκολότερο να συμπεριφέρεστε έτσι από το να εκμηδενίσετε την ενοχή.
- Δεν χρειάζεται να κάνετε επιλογές ή να πάρετε αποφάσεις για τον εαυτό σας. Ακολουθείτε το πρότυπο των γονιών, του/της συζύγου ή του ατόμου απ’ το οποίο εξαρτιέστε. Όσο πιστεύετε ό,τι πιστεύουν και νιώθετε ό,τι νιώθουν, δεν θα χρειαστεί να κοπιάσετε για να καθορίσετε πώς θα σκεφτείτε ή πώς θα νιώσετε.
- Αφού εκχωρείτε τα πάντα στους άλλους, είναι απλούστατα πολύ πιο εύκολο να είστε οπαδοί παρά ηγέτες. Κάνετε ό,τι σας λένε κι αποφεύγετε τις φασαρίες, έστω κι αν δεν σας αρέσει που νιώθετε οπαδός. Είναι πιο απλό από το να αναλάβετε τον κίνδυνο να είστε ο εαυτός σας. Η εξάρτηση είναι απαίσια, γιατί σας υποβιβάζει από τη θέση ενός ολοκληρωμένου, ανεξάρτητου ατόμου.
Τρόποι για ν’ απαλλαγείτε από την εξάρτηση
- Διατυπώστε την προσωπική σας «διακήρυξη της ανεξαρτησίας», στην οποία θα αναφέρετε πώς θέλετε να λειτουργείτε στις σχέσεις σας, όχι εκμηδενίζοντας το συμβιβασμό, αλλά σαρώνοντας αλύπητα κάθε εκμετάλλευση.
- Συζητήστε με κάθε άτομο που νιώθετε ότι είστε ψυχολογικά εξαρτημένοι απ’ αυτό. Δηλώστε του την πρόθεση σας να λειτουργήσετε ανεξάρτητα, εξηγήστε του πώς νιώθετε όταν κάνετε κάτι απλώς από υποχρέωση. Είναι ένας θαυμάσιος τρόπος να ξεκινήσετε, επειδή οι άλλοι πιθανόν να μην έχουν καν συνειδητοποιήσει πώς νιώθετε όντας εξαρτημένοι.
- Βάλτε στόχο σας ν’ αντιμετωπίσετε τα κυριαρχικά άτομα στη ζωή σας. Δοκιμάστε ξαφνικά να πείτε «Όχι, δεν το θέλω αυτό» κι ελέγξτε την αντίδραση που θα προκαλέσει στο άλλο άτομο η δήλωση σας αυτή.
- Κανονίστε μια συνάντηση με τον κυρίαρχο σύντροφο σας σε μια στιγμή όπου δεν θα νιώθετε ότι απειλείστε. Στη διάρκεια αυτής της συνάντησης εξηγήστε του πως μερικές φορές νιώθετε υποταγμένοι, ότι σας εκμεταλλεύεται κι ότι επιθυμείτε να καθορίσετε έναν κώδικα που θα του επιτρέπει να καταλαβαίνει πότε αισθάνεστε έτσι, ώστε να μη θίγετε όλη την ώρα αυτό το θέμα. Ένα απλό άγγιγμα του αυτιού ή ο αντίχειρας στο στόμα θα σημαίνουν πως εκείνη τη συγκεκριμένη στιγμή νιώθετε υποταγμένοι.
- Τη στιγμή που νιώθετε να σας καταπιέζουν ψυχολογικά πείτε το στον άλλο κι ύστερα αντιδράστε με τον τρόπο που εσείς θέλετε.
- Θυμίστε στον εαυτό σας ότι οι γονείς, οι σύζυγοι, οι φίλοι, τ’ αφεντικά, τα παιδιά κι όλοι οι άλλοι συχνά δεν εγκρίνουν τη συμπεριφορά σας, μα ότι αυτό δεν έχει καμιά σχέση με το τι είστε εσείς. Είναι δεδομένο ότι σε κάθε σχέση θα συναντήσετε την επιτίμηση. Αν την περιμένετε, τότε δεν θα σας επηρεάσει. Κατ’ αυτό τον τρόπο μπορείτε να εκμηδενίσετε πολλούς απ’ τους δεσμούς εξάρτησης που σας υποδουλώνουν συναισθηματικά.
- Ακόμη κι αν εσκεμμένα αποφεύγετε τα κυριαρχικά άτομα (γονείς, σύζυγο, αφεντικά, παιδί), εξακολουθείτε να ελέγχεστε απ’ αυτούς ακόμη κι όταν απουσιάζουν, αν νιώθετε συναισθηματική ακινητοποίηση εξαιτίας τους.
- Αν νιώθετε υποχρέωση να κάνετε μια επίσκεψη, αναρωτηθείτε αν εσείς θα θέλατε να σας επισκεφτεί κάποιος μόνο και μόνο επειδή νιώθει υποχρεωμένος. Αν όχι, τότε κάντε την ίδια παραχώρηση σ’ όσους μεταχειρίζεστε κατ’ αυτό τον τρόπο και κουβεντιάστε το μαζί τους. Δηλαδή, αντιστρέψτε τη λογική και δείτε πόσο πράγματι αναξιοπρεπής είναι μια σχέση που διατηρείται από υποχρέωση.
- Αποφασίστε να βγείτε από το ρόλο της εξάρτησης κάνοντας μια εθελοντική εργασία, διαβάζοντας,” προσλαμβάνοντας μπέιμπυ-σίτερ (έστω κι αν δεν μπορείτε ν’ ανταποκριθείτε οικονομικά), βρίσκοντας μια δουλειά από την οποία μπορεί να μην αμείβεστε καλά. Γιατί; Απλούστατα θα εκτιμήσετε τον εαυτό σας πολύ περισσότερο και αυτή η ανταμοιβή είναι κατά πολύ υψηλότερη σε χρήμα και σε χρόνο.
- Φροντίστε να είστε οικονομικά ανεξάρτητοι, δίχως δεσμεύσεις και χρέη. Είστε σκλάβοι αν χρειάζεται να ζητήσετε χρήματα. Αν κάτι τέτοιο είναι αδύνατο, φροντίστε να κερδίζετε δικά σας με οποιονδήποτε δημιουργικό τρόπο μπορείτε να επινοήσετε.
- Αφήστε τους να φύγουν, αν θέλουν. Φύγετε κι εσείς! Σταματήστε να δίνετε διαταγές! Σταματήστε να δέχεστε διαταγές!
- Αναγνωρίστε την επιθυμία σας για μοναχικότητα και μην αισθάνεστε υποχρεωμένοι να μοιράζεστε καθετί που νιώθετε και γνωρίζετε με κάποιον άλλο. Είστε μοναδικό και ιδιαίτερο άτομο. Αν νιώθετε ότι πρέπει να μοιράζεστε τα πάντα, τότε δεν επιλέγετε και φυσικά είστε εξαρτημένοι.
- Επιτρέψτε στο παιδί σας να έχει το δωμάτιο του. Παραχωρήστε του ένα χώρο που να μπορεί να ελέγχει και στο βαθμό που αυτό δεν είναι βλαβερό, επιτρέψτε του να αποφασίζει για την οργάνωσή του. Το στρωμένο κρεβάτι δεν αποτελεί ένδειξη καλύτερης ψυχολογικής υγείας από το ξέστρωτο, έστω κι αν σας έχουν διδάξει το αντίθετο.
- Σε μια παρέα συναναστραφείτε και με άλλους ανθρώπους, πέρα απ’ το σύντροφο σας. Μη νιώθετε υποχρεωμένοι να είστε συνεχώς μ’ αυτό το άτομο. Χωριστείτε, μα όταν η παρέα διαλυθεί ξαναενωθείτε. Θα διπλασιάσετε έτσι τις γνώσεις και τις εμπειρίες σας.
- Αν εσείς θέλετε να πάτε στον κινηματογράφο κι ο σύντροφος σας να παίξει τένις, κάντε το. Δεχθείτε μεγαλύτερα διαστήματα αποχωρισμού και τότε οι στιγμές που θα είστε μαζί θα είναι πιο ευτυχισμένες και πιο γοητευτικές.
-Ταξιδέψτε μόνος ή με φίλους και μη νιώθετε προσκολλημένοι στο σύντροφο σας. Όταν επιστρέψετε θα νιώσετε πιο έντονα κοντά στο σύζυγο σας και θα έχετε επωφεληθεί εξίσου από τις χωριστές στιγμές σας.
- Να θυμάστε πάντα ότι δεν είστε υπεύθυνοι για την ευτυχία των άλλων. Οι άλλοι κάνουν τον εαυτό τους ευτυχισμένο. Έτσι, μπορείτε αληθινά να απολαύσετε τη συντροφιά κάποιου άλλου. Μα, αν νιώθετε ότι αποστολή σας είναι να κάνετε τους άλλους ευτυχισμένους, τότε είστε ένα εξαρτημένο άτομο, που αντίστοιχα θα νιώθετε θλίψη όταν οι άλλοι δυστυχούν. Ή, ακόμη χειρότερα, θα νιώθετε πως εσείς τους κάνατε δυστυχισμένους. Είστε υπεύθυνοι μόνο για τα συναισθήματά σας και το ίδιο ισχύει για όλους τους άλλους. Κανείς δεν μπορεί να ελέγξει τα συναισθήματα σας εκτός από σας τους ίδιους.
- Θυμηθείτε ότι η συνήθεια δεν αποτελεί δικαιολογία για να κάνετε κάτι. Επειδή ακριβώς είστε υποταγμένοι στους άλλους, δεν επιτρέπεται να αφήνετε να συμβεί κάτι τέτοιο.
Η ουσία της αποτελεσματικής ζωής και ανατροφής των παιδιών είναι η ανεξαρτησία. Κατά τον ίδιο τρόπο, το σήμα κατατεθέν ενός πετυχημένου γάμου είναι η κατά το δυνατόν μικρότερη συγχώνευση των δύο συζύγων και μια εξαρχής συμφωνημένη αυτονομία και αυτοδυναμία. Κι ενώ μπορεί να νιώθετε πραγματικό φόβο προκειμένου να αποκολληθείτε απ’ την κατάσταση εξάρτησης, αν ρωτήσετε αυτούς από τους οποίους εξαρτιέστε συναισθηματικά, θ’ ανακαλύψετε προς μεγάλη σας έκπληξη ότι θαυμάζουν εκείνους που σκέφτονται κι ενεργούν για τον εαυτό τους. Μια ακόμη ειρωνεία. Θα εισπράξετε περισσότερο σεβασμό επειδή είστε ανεξάρτητοι, ιδιαίτερα απ’ αυτούς που προσπαθούν να σας κρατήσουν υποταγμένους.
Η οικογενειακή φωλιά είναι ένας όμορφος τόπος για ν’ αναπτυχθεί ένα παιδί, η εγκατάλειψή της όμως είναι ακόμη πιο όμορφη και έτσι είναι δυνατόν να την αντιληφθεί, τόσο αυτός που φεύγει όσο κι εκείνος που μένει.